Mide kanseri dünyada en sık görülen 4. kanser türü kabul edilir, Türkiye’de de her yıl yaklaşık 20 bin kişi mide kanserine yakalanmaktadır.
Mide Kanseri Nedir?
Dünyada tüm kanserler arasında en sık karşılaşılan 4. kanser olan mide kanseri, midenin herhangi bir bölgesine yerleşen ve genellikle lenf bezleri, karaciğer, akciğer gibi organlara yayılabilen özellik gösterir. Mide kanseri çeşitli sebeplerden dolayı mide mukozasında kötü huylu tümörlerin gelişmesiyle gerçekleşir. Ülkemizde en çok rastlanan kanserler arasında yer alan mide kanseri, her yıl dünyada 800 bin kişinin hayatını kaybetmesine neden olmaktadır. Erkeklerde, kadınlara göre daha sık rastlanan mide kanseri, son yıllarda teknolojideki gelişmelerle erken teşhis edilip, doğru tedavi uygulamaları ile kontrol altına alınabilmektedir. Uzman kontrolü ve doğru beslenme ile mide kanserinden korunmak ve kurtulmak mümkündür.
Mide Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Mide kanseri erken dönemde hiçbir belirti vermeyebilir ilk göze çarpan hazımsızlık, şişkinlik ve etli gıdalara karşı isteksizlik belirtileri arasındadır. Mide kanserinin ileriki safhalarında; karın ağrısı, bulantı, kusma, yemek yedikten sonra şişkinlik, kilo kaybı görülür. Özellikle daha önce benzer şikâyetleri olmayan 40 yaş üstü hastalar, hazımsızlık ve kilo kaybını mutlaka önemsemelidir.
Mide kanseri belirtileri, hastalığı erken evrede yakalamak için çok önemlidir. Çeşitli sindirim sistemi bozuklukları, mide bölgesinde ağrı ve hazımsızlık şikayetler görüldüğünde uzman doktor kontrolüne başvurmak, mide kanserini erken evrede yakalamak açısında çok önemlidir.
Mide kanseri belirtilerini kısaca şöyle sıralayabiliriz:
Asidite ve geğirme: Mide asidinin yükselmesi ve geğirme sorunu, mide kanseri vakalarında çok sık karşılaşılan belirtilerdendir. Fakat bu şikayetleri yaşayan herkesin mide kanseri olacağı anlamına gelmemektedir.
Sizi Arayalım
Doluluk hissi: Mide kanserinin belirgin belirtilerinden biri de yemek yerken normalden daha erken fazla doymuş hissetmektir uzun süren doluluk hissi, kilo kayıplarına yola açabilir.
- Kanama ve yorgunluk: Mide kanseri erken dönemde mide içinde kanamaya sürekli kanama da anemiye yol açabilir. Kırmızı kan hücrelerinizin azalmasıyla birlikte daha soluk görünmeye, nefes nefese kalmaya başlayabilirsiniz hatta bazı vakalarda kan kusmak da görülebilir.
- Kan pıhtıları:Mide kanseri olan kişilerde kan pıhtısı olma oranı daha fazladır bu yüzden ani göğüs ağrısı, nefes darlığı ve bacakların şişmesi durumunda acil olarak kanın pıhtılaşması önlenmeli ve vakit kaybetmeden uzman bir doktora başvurulmalıdır.
- Bulantı ve yutma güçlüğü: Bulantı ve yutma güçlüğü hissi Mide kanseri belirtileri arasındadır. Bu ikisi mide kanseri olan kişilerin yarısından fazlasında görülür. Bu semptomlara mide veya göğüs kemiğinin altındaki ağrı da eşlik eder.
- İleri evre mide kanseri belirtileri: Mide kanseri ilerlediğinde dışkıda kan görülmesi, batında sıvı olması, iştahsızlık ve kilo kaybı belirtiler de olabilir.
Mide kanseri bazen hiçbir belirti vermeden, sinsice ilerleyebilir, belirtiler geç dönemlerde görüldüğünde, hasta cerrahi müdahale şansını kaybedebilir. Mide kanserinde erken teşhis bu nedenle çok önemlidir.
Mide Kanseri Neden Olur?
Mide kanserinin birçok nedeni olabilir. Mide kanseri sindirim sistemi organlarından herhangi bir parçasında gelişebilir ve yayılabilir ve sindirim sürecinde yer alan tüm organları etkileyen davranışlar ve risk faktörleri mide kanserini de tetikleyebilir bunlar şöyle sıralanabilir;
- Beslenme şekli: Mide kanseri nedenlerinden en önemlisi, yanlış beslenme alışkanlığıdır. Mangalda pişmiş et ve benzeri gıdalar, aşırı tuzlanmış ve salamura yapılmış sebzeler, işlenmiş gıdalar mide kanserinin oluşmasına zemin hazırlar. Mide kanserinden korunmanın en iyi yolu ise Akdeniz tipi beslenme tarzıdır. Organik ve taze meyve sebzeler de mide kanserine karşı koruyucu özelliktedir.
- Enfeksiyonlar: H.plori enfeksiyonu mide kanserine neden olan önemli bir faktördür. H.plori enfeksiyonu , mide kanseri vakalarının yüzde 65-85’inde görülmüştür. H.plori enfeksiyonlu olguların yüzde 2’sinde de mide kanserine rastlanmaktadır.
- Sigara ve Alkol: Önlenebilir bir mide kanseri sebebi de sigaradır, özellikle alkol ile birlikte tüketildiğinde mide kanseri olma olasılığını artırır. Sigara ve alkolden uzak durarak mide kanseri olma riski düşürmek olasıdır.
- Genetik: Mide kanserinde de diğer kanserlerde türlerinde olduğu gibi genetik faktörler önemlidir. Genetik faktörler mide kanseri vakalarının yüzde 10’unda öne çıkar.
Mide Kanseri Nasıl Anlaşılır? Tanısı Nasıl Konulur?
Mide kanserinde erken teşhis tedavinin başarısı için çok önemlidir bu yüzden midesinde sorun yaşayan kişiler, erken dönemde uzman doktorlar kontrolünde endoskopi ile takip edilmelidir. Endoskopi işlemi ile doktorunuz ışıklı bir kamerası bulunan uzun bir tüp ile yemek borunuzu, midenizi ve ince bağırsağın ilk kısımlarını gözlemleyecektir. Anormal görünen kısımlar varsa kesin bir tanı için biyopsi alınır. Endoskopinin uygun kullanımı ile hastalık erken evrede yakalanabilir. Endoskopi dışında kontrastlı grafiler ve bilgisayarlı tomografi mide kanseri tanısını sağlayan diğer önemli tanı teknikleridir.
Mide kanserinin evresini belirlemek ve diğer organlara yayılıp yayılmadığı görmek için iler testlere ihtiyaç vardır. Bu testler, aynı zamanda hasta için en uygun tedaviyi belirlemek için de gerekir. Mide kanserinin büyüklüğünü ve yerini saptayan Bilgisayarlı Tomografi (BT), kanserin yayılıp yayılmadığını kontrol eden Laparoskopi ve MR, PET-BT, böbrek ultrason çekimi, göğüs röntgeni gibi testler yapılabilir.
Mide Kanseri Çeşitleri
Mide kanseri tanısı ile kanserin tipi belirlenmesinin ardından uygulanacak tedaviye karar verilir. Adenokarsinom, en sık görülen mide kanseri türüdür.
Mide kanseri türlerini aşağıdaki şekilde açıklayabiliriz;
- Adenokarsinom: Her 100 mide kanserinden 95’i adenokarsinomdur. Mide kanserinin sık görülen tipi olan adenokarsinom mide astar bezi hücrelerinde başlar.
- Skuamöz hücre kanseri: Adenokarsinoma ile aynı şekilde tedavi edilen skuamöz,hücre kanseri mide astarını oluşturan bez hücreler arasındaki cilt hücresi benzeri hücrelerdir.
- Mide lenfoması: Mide lenfoması çok nadir görülmekle birlikte diğer mide kanserlerinden farklıdır.
- Gastrointestinalstromal tümörler (GIST):Nadir görülengastrointestinalstromal tümörler (GIST) iyi huylu veya da kötü huylu olabilir bu kanser çeşidi sindirim (gastrointestinal) sistem organlarını destekleyen bağ dokusu hücrelerinde, çoğunlukla da midede görülür.
- Nöroendokrin tümörler (NETs):Nöroendokrin tümörler (NETs) iyi huylu ya da kötü huylu (kanser) olabilir. Nadir olarak görülen bu kanser türü genellikle sindirim sisteminde hormon üreten dokularda büyür.
Mide Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?
Mide kanseri tanısı ile kanserin tipi saptandıktan sonra uygulanacak tedaviye karar verilir. Mide kanseri tedavisi multidisipliner yaklaşımı gerektirir. Uzman ekip çalışması ve dam donanımlı bir hastane ile başarı sağlanabilir. Mide kanseri tedavisinde kansere yol açan tümörün uygun şekilde çıkarılması tedavinin en önemli kısmıdır, erken evrede yapılan başarılı cerrahi operasyonlar, hastanın yaşam süresi bakımından çok önemlidir. Hastanın midesinin bir bölümü veya da tümü ameliyatla alınabilir. Midesinin tümü alınan hastalara, bağırsaktan yeni mide yapılır ve hasta bundan sonraki yaşamına normal bir şekilde devam edebilir. Bu şekilde yaşayan hastalara az ve sık yemeyi gerektiren diyet tavsiye edilir. Bazı hastalarda mide alındıktan sonra kanserin şekline göre doktorun belirlediği şekilde ışın veya da ilaç tedavisi gerçekleştirilebilir.
Mide Kanserinde Hipertermi Tedavisi
Mide kanserinin evresine göre değişkenlik gösteren tedaviler sırasında eğer tümör lenf bezlerine sıçramışsa mutlaka kemoterapi yapılır. Özellikle ikinci evreden başlayan mide kanserinde ameliyat öncesi verilen kemoterapi tedavisi, operasyon sonrasındaki etkinliği artırmak için çok önem taşımaktadır.Bunun yanında mide kanseri tedavisinde “Hipertermi” diye tanımlanan sıcak kemoterapi uygun hastalarda başarılı sonuçlar alınmasını da sağlar. Hipertermi denen sıcak kemoterapi aslında son 20- 30 yıldır uygulanan bir tedavi yöntemidir. İlk kez kadın kanserleri üzerinde uygulanan yöntem son dönemlerde kalın bağırsak ve mide kanserlerinde de sık sık uygulanmaktadır.
Mide Kanseri Ameliyatı
Ortalama 2-5 saat süren mide ameliyatı sırasında midenin büyük bir kısmı ya da tamamı alınır. Mide ameliyatı sonrası hastanın sık aralıklarla, küçük porsiyonlarla beslenmesi ve besinleri çok iyi çiğneyerek yutması tavsiye edilir. Mide kanseri ameliyatı ve tedavisi sonrası, düzenli kontroller sürdürlmelidir.
Sık Sorulan Sorular
Mangalda et çok sevilse de etin yanacak derecede pişmesi ve marine ederken fazla tuz kullanılması etin kanserojen bir gıdaya dönüşmesine yol açar. Doğu bölgelerinde tütsülenmiş yiyeceklere daha sık rasatlanır. Tütsülenmiş et, balık, peynir, salamura besinler, çiğ tüketilen et, nitrat tuzları içeren yiyecekler, konserve ve hazır gıdaların sizi mide kanserine doğru sürüklemesi mümkündür.
Çay genellikle sıcak olarak tüketilse de çok sıcak içildiğinde yemek borusu ve mide mukozasının üzerinde tahrişe yol açar ve bu tahriş de kansere zemin hazırlar. Sıcak çay, Karadeniz ve Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki mide kanserlerinde sıklıkla karşılaşılan nedenlerdendir.
Mide kanseri sigara kullananlarda daha sık görülür. Bunun yanında mide kanseri; midesinde polip bulunanlarda, helikobakterpilori enfeksiyonu olan veya tütsülenmiş gıda ve turşu gibi yiyecekleri çok fazla tüketen özellikle Asya toplumlarında daha sık görülür. Ama insanların taze sebze meyveye ulaşımının fazla olduğu yerlerde mide kanserinin sıklığı düşer.
Helicobacterpylori enfeksiyonu gastrit ve ülsere yol açtığı gibi mide kanseri nedenlerindendir. Gastrıt ve ülser durumlarında kesinlikle bu bakteri ortadan kaldırılmalıdır. Mide kanserinden korunmak adına sigara ve alkol kullanımından da uzak durmak gerekir. İçtiğiniz sudaki çinko ve kurşun oranı mide kanserine yol açan önemli bir etkendir. Ayrıca soluduğunuz havadaki talk ve asbestoz gibi çevresel unsurlar da risk faktörleri arasındadır.
Mide kanseri olan kişilerin mide çıkışlarında ölü bir doku ortaya çıkar ve bu ölü dokunun olduğu yerde ise, buradan beslenmeye başlayan bakteriler türer. Bu durum aşırı derecede kötü bir kokuya yol açmaktadır. Fakat, mide kanseri ağız kokusu yapacak kadar ilerlemiş ise kesinlikle öncesinde başka bulgular da vermiştir. Bu yüzden, ağzı kokan kişi, bu kokunun nedeninin mide kanseri olduğunu düşünerek endişe etmesine gerek yoktur.
Tedavi sürecinde bir destekçinin olması önemlidir, özellikle kemoterapi günlerinde bir destekçinin bulunması hijyene dikkat edilmesi, saçlar döküleceği için kısa keserek kemoterapi sürecine hazırlanılmalıdır.
Mide ameliyatları sonrası yeni bir beslenme şekline uyum sağlamak zaman alabilir, bu süre içinde karın krampları, rahatsız edici bir boyutta görülebilir. Genellikle mide kanseri ameliyatı sonrası iyileşme sürecinde 1 aylık bir zaman dilimi sonrasında, onkolojik tedaviler alınabilecek duruma gelinir.
