Nazofarenks Kanseri

Nazofarenks yani geniz bölgesinde ortaya çıkan kanserler Türkiye’de en sık görülen kanser çeşitleri arasındadır. Türkiye’ de, Tip 3 İndiferansiye karsinom sıklıkla  görülür.

Nazofarenks (Geniz) Nedir?

Nazofarenks yani geniz, burun boşluğu ve ağız boşluğunu birleştiren geçiş bölgesine denir, östaki borusuyla her iki yandan da orta kulağa açılan boşluktur.  Burun içinden çıplak gözle görülen bir bölge olmadığından burundan endoskop cihazıyla görüntülenir. Veya ağız içinden ayna denilen aletle görülebilir. Çocuklarda sık görülen geniz eti de nazofarenks bölgesinde oluşur. Geniz eti her çocukta sıklıkla bulunan, vücudun savunma mekanizması olarak oluşan, iyi huylu, lenfoid dokularıdır. Çocuklarda belli bir yaşa kadar görülen adenoid doku,ileri yaşta beklenmeyip, erişkin kişide nazofarinkste lenfoid doku izlenmiş ise mutlaka biyopsi alınıp patolojik incelemeye gönderilmesi gerekir.

Nazofarenks Kanseri Nedir?

Nazofarenks kanseri,  nazofarensk bölgesinde oluşan kanserdir. Sık görülen kanser türleri arasındadır. Nazofarenks bölgesinde iyi huylu( benign) tömürler ve kötü huylu (malign) tömürler oluşabilir. Eğer hasta bir erişkinse bu bölgede geniz eti oluşumu beklenmez. Erişkin hastanın nazofarenks bölgesinde bir lezyon ya da kitle bulunuyor ise kesinlikle bir inceleme yapılması gerekir. Sıklıkla erişkin grubunda nazofarenks karsinomları görülür. Bunun yanında erişkinlerde lenfoma ve lösemi de bu bölgede sıklıkla tutulum gösterebilir. Erişkinlerden farklı olarak çocuklarda, nazofarenks bölgesinde yumuşak doku (raptomiyosarkom) kanseri veya iyi huylu olan anjiofibrom ya da plazmasitom de görülebilir.

Nazofarenks Kanserinin Nedenleri Nelerdir?

Nazofarenks kanserlerinde birden fazla etken rol oynayabilir. Çevresel faktörler( hava kirliliği, kimyasal buhara maruz kalmak)  genetik yatkınlık ve virüsler bu etkenler arasındadır.

En sık ergenlik döneminde ortalama 40-50’ li yaşlarda görülen nazofarenks kanseri, erkekleri daha çok etkiler.

Kişinin ailesinde nazofarenks kanserinin görülmesi yine riski artırır.

Epstein Barr virüs (EBV) nazofarenks kanseriyle yakından ilişkilidir, EBV pozitif kişilere mutlaka bir nazofarenks muayenesi uygulanmalıdır.

Sigara içen kişilerde yine nazofarensk kanseri görülme sıklığı daha yüksektir.

Beslenme alışkanlıkları da nazofarenks kanseri sebepleri arasındadır. Kötü beslenme alışkanlıkları, tütsülenmiş gıdaların fazla tüketimi, odun ateşinde yemek pişirilmesi bu hastalığın görülme ihtimalini artırır.

Nazofarenks Kanserinin Belirtileri Nelerdir?

Boyundaki kitleler en yaygın belirtiler arasındadır.  Erişkinlerde yine en sık görülen belirtiler arasında tek taraflı orta kulak iltihapları görülür.  Östaki borusu her iki taraftan nazofarenkse açılır. Kitle bu alanladan birini kapattığında kulak havalanması bozulduğu için tek taraflı orta kulak iltihaplanmaları oluşabilmektedir. Erişkinlerde  ortaya çıkan tek taraflı kulak enfeksiyonlarında mutlaka nazofarenks muayenesi yapılması ve bu bölgede bir kitle olup olmadığına bakılması gerekir. Genel olarak hastalar nazofarenks kanserinde;

• Boyunda lenf bezi, kitle
• Burun tıkanıklığı
• Burun kanaması
• Geçmeyen orta kulak enfeksiyonu
• Kulak uğultusu ve kulak tıkanıklığı

Kranial sinir tutulumlarına bağlı görme sıkıntıları ve ağrı şikayetleri ile doktora başvurulabilir.

Nazofarenks Kanserinin Tanısı Nasıl Konulur?

Nazofarenks bölgesindeki şüpheli bir durumda, ilk olarak fizik muayene yapılmakta daha sonra gerekirse tomografi, MR ve Pet CT gibi görüntüleme yöntemlerinden de yararlanılmaktadır.

Nazofarenks bölgesi burun içinden endoskop cihazıyla ya da ağız boşluğundan ayna ile görülebilir normalde bu bölge düz bir yapıdadır. Eğer bu bölgede bir kitle, kabarıklık ya da farklılık varsa kulak burun boğaz uzmanı bu bölgeden biyopsi almalıdır.  Nazofarenks kanseri bazen de boyunda tutulumlar yapabilir. Bu tutulumlar ilaçlı tomografi ya da PET CT sonucu net olarak belirlenebilir. Nazofarenks kanserinde kesin tanı biyopsi ile konur. Yapılan biyopside kitlenin tipi saptanır tedavi de kitlenin tipine göre belirlenir; iyi huylu tümörler cerrahi olarak çıkarılabilir veya takip edilebilir, eğer sonuç nazofarenks kanseri olarak gelmişse tedavi seçeneği öncelikli radyoterapi + kemoterapidir.

Nazofarenks Kanserinin Tedavisi Nasıldır?

Yapılan biyopsi sonucunda tipi belirlenen kitlenin tedavisi de bu doğrultuda yapılır. Nazofarenks kanserinde tedavi genellikle radyoterapi + kemoterapi ile uygulanır. Özellikle Tip 3 İndiferansiye karsinom radyoterapiye  çabuk cevap veren bir türdür, erken tanı ve düzenli takip ile tedavi başarılı sonuçlar verir.

Lenfoma ve lösemi hastalıkları da nazofarenks bölgesinde tutulum yapabilir bu hastalıkların tedavisi için de radyoterapi ve kemoterapi kullanılmaktadır

Nazofarenks kanseri erken evrede yakalanamaz ve tedavi edilmezse, geç aşamalarda metastaz yapabilir. Nazofarenks bölgesi beyne yakın bir bölge olduğundan kafa tabanı ve sinir tutulumları sık görülebilir. Özellikle 6. 3. 4 ve 5. sinirleri tutabilir. Kafanın arka tabanına ve sinirlere metastaz yaptığında hasta çift görmeler yaşayabilir veya düşebilir.

Hastanın yaşı ve cinsiyeti tedavinin gidişatını etkileyen faktörler arasındadır. Erkeklerde daha fazla görülen nazofarenks kanserinde ileri yaş, boyun bölgesinde lenf nodu tutulumları, kafa bölgesindeki sinir tutulumları ve Epstein Bar virüsün yol açmadığı kanser tipleri tedavinin seyrini olumsuz etkileyebilir.