Omurga ve Omurilik Tümörü Nedir?
Omurilik kafatasından çıktıktan sonra belde kuyruk sokumuna kadar omurga kemiklerinin içerisinde ilerler. Omuriliğin kendisinde ya da çevresini kaplayan zar yapıda; iyi veya kötü huylu tümörler oluşabilir. “Omurilikte tümör ne demek?”, “Omurilik soğanı tümörü nedir?”, “Omurilik sinirinde tümör ne demek?” gibi sorularla konu hastalar tarafından merak edilmektedir. Omurilik soğanı tümörü, omurga ve omurilik tümörlerinden farklı olarak beynin içinde gelişir. Omurga ve omurilikte görülen tümörler, iyi huylu olabileceği gibi kötü huylu tümörler de olabilir. Omuriliği saran omurgada gözüken tümörlerin büyük çoğunluğu metastaz sonucu oluşur. Meme kanseri, akciğer kanseri, prostat kanseri omurgaya en çok metastaz yapan kanserler olarak ön plana çıkar.
Omurga ve Omurilik Tümörü Belirtileri Nelerdir?
“Omurga ve omurilik kanseri belirtileri nelerdir?” , “Omurga ve omurilik tümörü etkileri nasıl ortaya çıkar?”, “Omurga ve omurilik tümörü ilk belirtileri nelerdir?”, “Omurga ve omurilik tümörü belirtileri nasıl anlaşılır?” , “Sırta tümör nasıl anlaşılır?”, “Belde tümör nasıl anlaşılır?” gibi sorular ile konu hastalar tarafından merak edilmektedir.
Sizi Arayalım
Omurga ve omurilik kaynaklı tümörlerde belirtiler ani başlangıçlı olabileceği gibi yavaş yavaş da ilerleyebilir.
- Omurga ve omurilik tümörünün ilk belirtisi, bacaklarda güçsüzlük olarak görülebilir. Omuriliğin kendi tümörü veya metastaz şeklinde omurgada gelişen tümörlerde omuriliğin sıkışmasına bağlı çok büyük oranda bacaklarda kuvvetsizlik ortaya çıkar ve tedavi edilmeyen hastalarda bu güçsüzlük ilerleyebilir.
- Birdenbire yaşanan kuvvetsizlik hissi, ani başlangıçlı omurga ve omurilik tümörü belirtisidir. Felç, bacakların tutmaması gibi belirtiler çok hızlı bir şekilde görülebilir.
- Hastanın idrar ve büyük abdestini kaçırması gibi tuvalet sorunları omurga ve omurilik tümörü belirtisi olabilir. Omurga ve omurilik tümörünün ilk belirtileri, genellikle bel fıtığı ile benzerlik gösterebildiğinden gözden kaçırılabilir.
- Omurga ve omurilik tümörlerini yavaş ilerleyen belirtilerinde de ağrı ön plana çıkar. Hastanın belinde yaşanan ağrı günden güne ilerleyebilir. İyi muayene edilmeyen bel ağrılarında omurga ya da omurilik tümörü gözden kaçabilir.
- Omurga ve omurilik tümörlerinde belirtileri yavaş ilerlediği durumlarda tümörün geçmişi 5 yıl öncesine dahi dayanabilir.
- Genellikle omurga üzerinde görülen metastaz kaynaklı tümörün yanı sıra kanserin ana odağına bağlı belirtiler de yaşanabilir. Kilo kaybı, bulantı – kusma, iştahsızlık gibi belirtiler metastaza yol açan kansere göre farklılık gösterebilir.
- Omurga tümörlerinde kemik tutulumu varlığında omurganın sağlamlığının bozulmasına bağlı ağrı ve kuvvetsizlik gibi belirtiler meydana gelebilir.
- Tümörün omurilik üzerinde oluşturduğu basıya bağlı yaşanan uyuşukluk hissinin, omurga ve omurilik tümörü belirtisi olması mümkündür.
Çocuklarda omurga ve omurilik tümörü belirtileri genel olarak şu şekildedir:
Çocuklar yetişkinlere göre şikayetlerini daha açık dile getiremedikleri için ağrı, güçsüzlük gibi şikayetlerin dikkate alınması gerekir onların söylediği her ağrı veya güçsüzlüğü omurga ya da omurilik tümörü olarak değerlendirmemekle birlikte;
- Tuvalet eğitimini almış bir çocuk tekrar altını ıslatmaya başlıyorsa omurga ve omurilik tümörü belirtisi olarak gerekli tetkiklerin yapılması önemlidir.
- Normal bir şekilde yürüyen, koşan, oynayan bir çocuğun düşmeye başlaması yalpalayarak yürümesi de omurga ve omurilik tümörü belirtisi olabilmektedir.
Çocuklarda yaşanan ağrılar büyüme ağrıları ile karıştırılabilir.
Omurga ve Omurilik Tümörü Nedenleri Nelerdir?
“Omurga ve omurilik tümörü neden olur?”, “Omurga ve omurilik tümörü neden oluşur?”, “Omurga ve omurilik tümörü sebepleri nelerdir?”, “Omurga ve omurilik tümörü nasıl olur?” gibi sorular konunun merak edilmesindendir. Omurilik tümörlerinin sebepleri tam olarak bilinmemektedir, fizyopatolojileri genetik nedenlerden oluşabileceğini düşünmektedir. Omurga tümörlerinin büyük çoğunluğu metastazik tümörlerdir metastazların da akciğer ve meme kanseridir.
Omurga ve Omurilik Tümörü Teşhisi Nasıl Yapılır?
Hastalar “Omurga ve omurilik tümörü nasıl anlaşılır?” sorusunun cevabını merak etmektedir. Omurga ve omurilik tümörü teşhisi, genel olarak, radyolojik görüntülemeler ve biyokimyasal kan testleriyle konulmaktadır.
Omurga ve omurilik tümörü teşhisi için doktor muayenenin ardından birtakım radyolojik görüntülemeler isteyebilir,
- Radyografi yani röntgen
- Kemik taraması sintigrafi
- Bilgisayarlı Tomografi (BT)
- Manyetik Rezonans (MR)
- Tümörün yüzeye yakın olduğu durumlarda hangi dokulardan kaynaklandığı veya metastaz olup olmadığını belirleyebilmek için iğne aspirasyonu yapılabilir. Bu yöntemle alınan parça patolojiye gönderilerek tedavi şekillendirilebilir.
- Omurga ve omurilik tümörü belirtileri olan hastalarda başka bir tümör varlığını belirleyebilmek için kan testleri yapılmaktadır.
Radyolojik tetkiklerin kontrast madde denilen özel bir ilaçla yapılması, tümörün hangi bölgede yerleştiğinin yanında büyüklüğü ve bası yaptığı sinirleri de açık olarak ortaya koyabilir.
Çocuklarda omurga ve omurilik tümörünün teşhisinde sedasyon ya da genel anestezi kullanılması gerekir. Bu yöntem tercih edilmesi çocukların Manyetik Rezonans (MR) veya Bilgisayarla Tomografi (BT ) içerisinde hareketsiz durması zor olduğu içindir.
Omurga ve Omurilik Tümörü Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hastalar merak ettikleri konular hakkında “Omurga ve omurilik kanseri iyileşir mi?” , “Omurga ve omurilik tümörü tedavisi nasıldır?”, “Omurga ve omurilik tümörü tedavileri nelerdir?”, “Omurga ve omurilik kanseri tedavisi var mıdır?” gibi sorular sormaktadır.
- Omurga ve omurilik tümörlerinin tedavisinde genel olarak; cerrahi yöntem, radyoterapi ve kemoterapi tedavileri uygulanır. Kullanılacak tedavi seçenekleri ve sırası hastaya, tümörün cinsine, bulunduğu lokasyona göre farklılık gösterebilir. Tedavi öncesi planlama çok önemlidir tedavi, hastanın durumu, tümörün büyüklüğü ve bulunduğu bölgeye göre şekillenebilir. Bazı hastalarda önce radyoterapi ve kemoterapi uygulanırken bazılarında cerrahi tedavi ön plana çıkar.
- Omurga ve omurilik tümörlerinin tedavisi; tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi, beyin cerrahi, girişimsel radyoloji, nörocerrahi konusunda deneyimli anestezi uzmanlarının da bulunduğu farklı branşlardan oluşan multidisipliner bir yaklaşım içerisinde gerçekleştirilir.
- Omurga ve omurilik tümörü tedavisine başlarken hastanın omurgasının sağlamlığı konusunda sorun olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir. Tümör sebebiyle omurgada kırıklar meydana gelebilir, hem tümör dokusu hem de oluşan kırık, omuriliğe baskı uygulayabilir bu yüzden öncelikle hastanın omurga yapısının sağlamlığı sağlanmalıdır. Omurganın sağlamlaştırılması ve hastanın sosyal yaşamını mümkün olduğu kadar sorunsuz sürdürmesine yönelik halk arasında platin olarak bilinen aslında titanyum olan vidalama ameliyatı yapılabilir.
- Metastaz yoluyla ortaya çıkan omurga tümörlerinde hastanın primer kanserinin kontrol altında olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir. Hastanın beklenen yaşam süresi uzunsa omurga ve omurilikte oluşan tümör için daha etkili tedaviler gündeme gelebilir.
- Genel olarak metastaz şeklinde görülen omurga tümörlerinin küçük bir grubunda, tümörün tamamı çıkarılabilir. Tamamı çıkarıılamayan metastatik omurga tümörlerinde, hastanın sosyal yaşamını daha rahat sürdürebilmesini sağlayacak radyoterapi ve kemoterapi gibi teknikler kullanılabilir.
- Omuriliğin kendisinden kaynaklanan tümörlerde; tümörün ne kadar agresif olduğundan daha çok yerleşim yeri önemlidir. Boyunda yerleşmiş omurilik tümörünün ameliyatıyla, kuyruk sokumundaki omurilik tümörünün cerrahisi arasında çok fark vardır. Boyun bölgesine yakın ameliyatlarda, solunum felci gibi ciddi riskler bulunur.
- Omurga ve omurilik tümörlerinin tedavisi için cerrahi öncesi ya da sonrası ileri teknoloji radyoterapi cihazları kullanılabilir. Genellikle iyi huylu tümörlerin gelişmesini yavaşlatmak, büyümesini durdurmak ve geriletmek konusunda olumlu sonuçlar alınabilir.
- Omurga ve omurilik tümörlerinin cerrahisinin hassaslığı nedeniyle bütün vücudu çalıştıran sinirlerin bulunduğu bir bölge olduğundan omurilik tümörlerinin ameliyatında, ileri teknoloji kullanılması gerekir. Bu tür riskli ameliyatlarda kullanılan Nöromonitörizasyon olası komplikasyonları en aza indirebilir.
- Omurga ve omurilik tümörleri ameliyatında tümörün tamamının çıkarılması her zaman mümkün olmayabilir. Tamamının çıkarıılması hastaya zarar verecek ise tümörün tamamının çıkarılmasından kaçınmak gerekir. Bunun için maksimum düzeyde tümör çıkarılarak, radyoterapi ve kemoterapi gibi seçenekler düşünülmelidir.
Omurga ve Omurilik Tümörü Çeşitleri Nelerdir?
Omurga ve omurilik tümörleri, köken aldığı dokular göz önünde bulundurularak sınıflandırılabilir.
- Nöronlardan yani sinirlerden kaynaklanan tümörler omuriliğin kendisinden kaynaklanan tümörlerdir.
- Omuriliği çevreleyen doku ve zarlardan kaynaklanan tümörler.
- Omurgadan yani kemik yapıdan kaynaklanan tümörler olabilir.
Omuriliğin kendi içinden kaynaklanan tümörler genellikle ikiye ayrılır
- Astrositom
- Ependimom
Omurga ve Omurilik Tümörü Nerede Çıkar?
Omurilik, beyinden çıktıktan sonra omurganın içerisinde kuyruk sokumuna kadar ilerler. Omurga ve omurilik tümörleri bu eksen üzerinde her yerde ortaya çıkabilir. Omurga ve omurilik tümörleri; boyun omurgası ya da boyun omuriliğinde, göğüs kafesini çevreleyen omurlarda ve bu bölgedeki omurilik sinirleri üzerinde aynı zamanda bel bölgesinde kuyruk sokumuna kadar olan kısımda görülebilir. Omurga üzerinde görülen tümörlerin büyük bir kısmı metastaz sonucu oluşur. Omurilik tümörlerinin bir kısmı belirli bölgelerde daha çok görülebilir. Erişkinlerde görülen omurilik içi tümörlerin bazı tipleri boyun bölgesinde daha sık görülürken çocuklarda ise göğüs ve bel bölgesindeki omurilikte görülebilir.
Omurga ve Omurilik Tümörü Ameliyatı Nasıl Yapılır?
- Omurga ve omurilik tümörü operasyonları mikro cerrahi yöntemiyle açık cerrahi olarak yapılır. Omurga ve omurilik tümörü ameliyatında endoskopik yöntem tercih edilmez. Endoskopik ameliyatlarda iki boyutlu görüntü elde edildiği ve çok küçük bir alana müdahale edildiğinden omurga ve omurilik tümörü ameliyatlarında açık cerrahi ile daha başarılı sonuçlar elde edilir.
- Öncelikle omurga ya da omurilik tümörü ulaşılabilirlik bakımından yakın bir bölgede ise iğne aspirasyon yöntemiyle parça alınarak biyopsi yapılır. Bununla tümörün tipi hakkında bilgi sahibi olunur.
- Omurga sağlamlığı kontrol edilerek omurilik üzerinde baskı olup olmadığı değerlendirilir. Omurga sağlamlığını sağlamak için gerekirse omurga vidalama denilen teknik kullanılır.
- Omurga tümörü metaztazlarında ağrı hastaların en büyük sorunudur. Bazı hastalarda tümörü ameliyat etmek mümkün olmayabilir. Böyle durumlarda hastanın ağrısını kesmeye yönelik cerrahi teknikler uygulanabilir.
- Omurilik kendisinden kaynaklanan tümörlerde mikro cerrahi teknikler kullanarak açık cerrahi yöntemle tümör çıkarılır. Omurga ve omurilik tümörü operasyonunda en ileri teknoloji kullanılarak oluşabilecek riskler minimuma indirilir. Bu operasyonlarda kullanılan Nöromonitörizasyon cihazı, ameliyat sırasında riskli bölgeler konusunda beyin cerrahını uyarır.
- Omurga ve omurilik tümörü ameliyatında çıkarılan dokular patolojiye gönderilerek tedaviye yön verilir.
Omurga ve Omurilik Tümörü Ameliyatı Riskleri Nelerdir?
- Omurga ve omurilik tümörleri kanamaya eğilimli tümörlerdir. Bazı durumlarda cerrahi işlem sırasında kanamayı azaltmak için ameliyattan önce girişimsel radyoloji uzmanları damar için işlemler uygulayabilmektedir. .
- Bütün ameliyatlarda olduğu gibi omurga ve omurilik tümörü ameliyatlarında da enfeksiyon riskibulunmaktadır.
- Özellikle yaygın tümörlerde iç organ hasarı, büyük damarlarda hasarlanma, böbreklerde ya da idrar yollarında yaralanma riskler ortaya çıkabilir.
- Felç olma omurga ve omurilik tümörü ameliyatlarında yaşanabilen riskler arasındadır. Ancak ameliyatlarda kullanılan ileri teknoloji ile bu risk minimuma indirilmektedir.
- Sinirlerin etkilenmesi sonucu idrar kaçırma, büyük abdesti tutamamak gibi sorunlar görülebilmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Omurilik tümörü ameliyatı ortalama 4-5 saat sürer. Bazı tümörlerde omurganın çıkarılıp tekrar sağlamlaştırılması gibi cerrahi yöntemler uygulanabilir. Tümörün bulunduğu lokasyon, büyüklüğü ve cinsine göre ameliyatın süresi 12-15 saate kadar çıkabilir. Yine aynı şekilde tümörün bulunduğu lokasyon ve büyüklüğüne göre ameliyatta beyin cerrahına kalp cerrahı, genel cerrah veya ürologlar da eşlik edebilir.
Hastalar, omurga ve omurilik tümörü ameliyatlarından sonra şiddetli ağrılar yaşayabilir. Fakat operasyon öncesinde bu durum göz önünde bulundurularak, kuvvetli ağrı kesicilerin kullanılması planlamaya alınır.
Omurga ve omurilik tümörü ameliyatı olmamak ya da diğer tedavileri ertelemek tümörün ilerlemesine yol açar, omurga ve omurilik tümörüne bağlı belirtiler günden güne ilerler. İlk başlarda bir bacakta ağrı şikayetiyle beliren tümör, daha sonra diğer bacağı da etkileyebilir tümöre bağlı şikayetler ardışık olarak ortaya çıkmaya başlar ve süreç, felç yaşanmasına kadar ilerleyebilir. Tümörün bulunduğu bölgeye göre felç boyundan ya da belden aşağı kısımları etkileyebilir.
Omurga ve omurilik tümörü ameliyatlarından sonra iyileşme tümörün tipi, bulunduğu bölge hastanın tedaviye verdiği yanıta göre değişkenlik gösterebilirken genel anlamda omurga ve omurilik tümörü ameliyatlarından yaklaşık 3 hafta sonra hastalar sosyal hayatlarına geri dönebilir.
Omurilik içinde gelişen tümörler genellikle metastaz yapmaz çocukluk çağı bazı beyin tümörleri beyin omurilik sıvısının dolanım yolu üzerinde ise omuriliğe doğru tümör akışı görülebilir. Fakat omuriliğin kendinden kaynaklana tümörler, genellikle metastaz yapmaz.
Omurga ve omurilik tümörlerinin tedavisinde, destekleyici olması için fizik tedavi uygulanabilir. Operasyondan sonra hastaların el veya ayaklarında fonksiyon kaybı yaşanmış ise fiziksel tedavi ile olumlu sonuçlar alınabilir.
Omurga ve omurilik tümörü tedavisinde radyoterapi bir başka ifadeyle ışın tedavisi kullanılabilir. Hastanın ve tümörün durumuna göre bu farklılık gösterebilir. Radyoterapi bazı hastalarda cerrahi işlem öncesi bazılarında da ameliyat sonrası kullanılabilir. İleri teknoloji radyoterapi cihazları ile de olumlu sonuçlar alınabilir.
Omurga ve omurilik tümörü tedavisinde iki şekilde ilaç kullanılabilir. Tedavi planlamasında kemoterapi uygulanacaksa bu konuda uzman onkoloğun vereceği ilaçların yanında yaşanan ağrılara yönelik de ilaç kullanılabilir.
Genetik yatkınlığı olan bazı iyi huylu omurilik tümörleri tekrarlar bunun yanında kötü huylu tümörlerin de bulunduğu bölgede tekrarlama ihtimali vardır.
