Safra kesesi taşları ve tümörler safra yolunun en sık görülen hastalıklarından biridir. Safra yolu kanseri, sindirim sisteminde gelişebilen kanserler arasında 5’inci sıklıktadır. Vücut safra kesesi fonksiyonunu yerine getirmediğinde de yaşamını sürdürebildiğinden, genellikle belirtileri safra kesesi kanseri çok ilerlediğinde fark edilir. Safra kesesi kanserine, daha çok 60 yaş ve üzeri kişilerde rastlanır ve önlem alınmazsa çok hızlı ilerleyebilir bu yüzden erken teşhis tüm diğer kanserlerde olduğu gibi safra kesesi kanserinde de önemlidir.
Safra Yolu Kanseri Nedir?
Safra yolu kanseri (Kolanjiyokarsinom), safra yolu duvar hücrelerinden oluşan tümördür sıklığı azdır. Yüzde 60 sağ ve sol ana safra yollarının birleşme noktası olan bifurkasyondan kaynaklanır ve safra yollarının her yerinde gelişebilir.
Safra Yolu Kanseri Neden Olur?
Primer sklerozan kolanjit, koledok (ortak kanal) kisti, Hepatit B-C, ülseratif kolit, hepatolityazis (karaciğer taşı), ileri yaş, obezite, bilienterik anastomozlar ve eski kaynaklarda kronik tifo taşıyıcılığı safra yolu kanserinin en sık görülen nedenleri arasındadır.
Sizi Arayalım
Safra Yolu Kanseri Nasıl Belirti Verir?
Safra yolu kanserinde ağrısız sarılık, ilk tespit edilen belirtilerden biridir. Bunu deri altında bilirubin birikmesine bağlı kaşıntı izler. Geç dönem hastalarda kaşeksiye kadar ulaşan kilo kaybı olur ve belirtilere ateşin eşlik etmesi mümkündür.
Safra Yolu Kanserine Nasıl Tanı Konur?
Safra kesesi kanserinin erken evrede teşhis edilmesi oldukça önemlidir. Safra yolu kanseri incelemesinde önce karaciğer safra yolu ultrasonu yaptırılır, safra yollarında genişleme gözlenirse, bilgisayarlı tomografi ya da manyetik rezonansla kesitsel görüntülemeler tanıya yardım eder. Safra yollarında kitle gözlenmeden safra yollarının ani sonlandığı belirlenebilir. ERCP (endoskopik retrograndkolonjiopankreatografi ) ile biyopsi ya da sürüntü alınabilir bu özellikle distal yerleşimli kanserlerde EUS ile değerlendimede yararlıdır. Tanıyı, klinik olarak sarılık, kaşıntı ve kilo kaybı olan hastanın tümör markerlarından CA19-9 un 100 U/ml olması da destekler. Tanı yöntemleri; hastanın sağlık durumu, yaşı, hastalık belirtileri ve önceki test sonuçlarına göre yapılır.
Safra Yolu Kanserinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Safra yolları kanseri, sinsi bir hastalık olduğundan geç belirti verir ve tanı konulduğunda da hastaların yarısından fazlasında ameliyat şansı kalmamıştır. Ameliyat olacak hastaların kanserlerinin bulunduğu seviye ameliyat tipini belirlemeye yönelik proksimaldekiler için hepatektomi yapmak gerekirken distal kanserler için genellikle whipple ameliyatı uygulanır.
Safra yolu kanseri tedavisi, tümörün cerrahi tekniklerle çıkarılmasına dayanır. Büyük çaplı bir operasyondan oluşan tedavi sırasında karaciğerin bir kısmını almak da gerekebilir. Safra kesesi kanserlerinin tanısı, genellikle ileri evrede konulduğundan çok kez hastaların ameliyat şansı bulunmaz. Fakat erken teşhis edilen kanser, safra kesesi kanseri tedavisinin başarıyla yapılmasını sağlar. Ameliyat edilemeyecek derecede ileri evre hastalığı olanlarda sarılık ve ağrıyı dindirmeye yönelik bazı endoskopik işlemler, ağrı tedavisi, perkütan drenaj (radyolojik girişim) uygulanabilir.
Safra Yolu Kanser Evreleri Nelerdir?
Safra yolu kanseri 3 evreye ayrılır.
- Safra yolu kanserinin birinci evresinde kanser safra yolları içindedir. Cerrahiye en iyi yanıt veren gruptur.
- İkinci evrede kanser safra kesesini, karaciğeri, pankreası veya portal ven & hepatik arterin bir kısmını invaze etmiştir.
- Üçüncü evrede yakın organları, dördüncü evrede uzak organlara kanser metastazı vardır.
Safra Yolu Kanser Çeşitleri Nelerdir?
Safra yolu kanserleri bulundukları yerlere göre sınıflandırılır. İntrahepatik, Hiler ve distal olarak çeşitleri vardır en sık yüzde 60 hiler görülür, Hiler bölge safra yolu kanserleri özel olarak Bizmuth sınıflaması yapılır.
Tip I: Kanser ortak hepatik kanalda ve bifurkasyona uzak.
Tip II: Kanser ortak hepatik kanalda ve bifurkasyonu invaze etmiş.
Tip III: Kanser ortak hepatik kanalda ve bifurkasyonla birlikte sağ veya sol hepatik kanalı da tutmuş.
Tip IV: Bifurkasyonuda içine alan kanser hem sağ hem de sol kanalla beraber bu kanallara açılan segmentleri de tutmuş.
Sık Sorulan Sorular
Safra yolu tıkanmasına bağlı öncelikle sarılık gelişir, karaciğer içindeki safra yollarında genişleme olur safra yollarındaki basınç ve bakteri yoğunluğunun artmasıyla safra yolu iltihabı (kolanjit) gözlenir. Billier sepsis olarak değerlendirilen bu durumun ölümcül olması mümkündür.
Sarılık değerlerini düşürme amaçlı safra yoluna stent takılır. Stentleme nedeni benign bir darlık ya da kanser ihtimali olabilir. Safra yolu kanseri sebebiyle ameliyat edileceklerde, hastada kalacak karaciğer segmentinin olduğu tarafa stent takılır.
Ameliyat sonrasındaki kemoterapilerini (kimyasal tedavi) düzenli almalı ve doktorları ile yakın temasta olmalı kontrol görüntüleme ve tetkiklerini aksatmamalıdır.
Safra yollarındaki daralma genellikle safra yollarında taş olmasından kaynaklanmaktadır. Bunun yanında geçirilmiş işlemlerden de ( ameliyatlar – stentleme) kaynaklanması olasıdır.
Safra kesesinde boyutu 10 mm’den büyük ve sayısı birden fazla poliplerden kanser gelişme riski bulunur. Safra kesesinin kolesistektomi (Laparoskopik veya açık) tekniğiyle alınması uygundur. Boyutu 10 mm’den küçük tek polipler 6 aylık ultrason kontrolü ile izlenir.
Safra kesesinin alınması vücutta negatif bir etki yapmaz. Safra, karaciğerden üretilir safra kesesi operasyonu sonrasında hastada safra eksikliği olmaz.
Kronik inflamasyon , kansere neden olabilir. Safra kesesi kanseri sebebiyle ameliyat edilen hastaların yüzde 90’ının safra kesesinde taş da gözlenmiştir.
